Ocena skuteczności polskiego systemu edukacji jest zróżnicowana. Bardzo często pada ofiarą politycznych rozgrywek i stereotypowych ocen. Jej neutralną miarą powinny być zobiektywizowane badania dotyczące jakości kształcenia. Jak zatem wyglądają ich wyniki?
Ostatnie badanie PISA (Programme for International Student Assessment) zostało przeprowadzone w 2022 roku, a jego wyniki opublikowano w grudniu 2023 roku. Było to międzynarodowe badanie organizowane przez OECD, oceniające umiejętności 15-letnich uczniów w zakresie matematyki, czytania i nauk przyrodniczych.
Wyniki
W badaniu PISA 2022 polscy uczniowie osiągnęli średnio 489 punktów w matematyce, co stanowi spadek o 27 punktów w porównaniu z 2018 rokiem. W rozumieniu czytanego tekstu również uzyskano 489 punktów, co oznacza spadek o 23 punkty. W naukach przyrodniczych wynik wyniósł 499 punktów, czyli o 12 punktów mniej niż poprzednio. Mimo tych spadków, wyniki polskich uczniów nadal plasują się powyżej średniej OECD, a w Unii Europejskiej ustępują jedynie Estonii i Finlandii. Z drugiej strony ewidentny i zauważalny jest trend spadkowy, co skłania do refleksji, ze z poziomem nauczania w opisywanym okresie nie było najlepiej.
Co myślimy o szkole?
Jakie zdanie na temat szkoły i systemu edukacji ma ogół Polaków? Według badania IPSOS z 2024 roku, tylko 18% Polaków pozytywnie ocenia system edukacji, podczas gdy aż 40% ma negatywne zdanie. Dodatkowo 56% osób, które zakończyły edukację, uważa, że jakość kształcenia obecnie jest gorsza niż w przeszłości.
Wyzwania i wnioski
Co ankietowani postrzegają jako największe wyzwania stojące przed rodzimym systemem edukacji? Najczęściej wskazywane to przestarzały program nauczania (ponad 40% respondentów), nieodpowiednie przeszkolenie nauczycieli (32%) oraz stronniczość polityczna i ideologiczna (30%).
Reasumując chociaż wyniki polskich uczniów w badaniu PISA 2022 pozostają powyżej średniej OECD, odnotowano znaczący spadek w porównaniu z poprzednimi latami. Dodatkowo, opinie społeczne wskazują na niezadowolenie z obecnego systemu edukacji, zwłaszcza w kontekście przestarzałego programu nauczania i niedostatecznego przygotowania nauczycieli. Sugeruje to potrzebę reform i dostosowania edukacji do współczesnych wyzwań, tak by poprawić jej skuteczność i jakość. Kolejna edycja badania PISA planowana jest na bieżący rok , a jej wyniki powinny zostać opublikowane w 2026 roku. Jak sądzicie czy będą one lepsze czy gorsze od poprzedniej edycji?
/uok/
Fot: własne/SPG
Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030 PROO1.
—
Dom Edukacji Medialnej (DEM) to projekt, który został sfinansowany ze środków pochodzących z budżetu państwa (Ministerstwo Edukacji i Nauki) w ramach programu pn. „Rozwój potencjału infrastrukturalnego podmiotów wspierających system oświaty i wychowania”. W Domu Edukacji Medialnej odbywają się m.in. spotkania edukacyjne z udziałem młodych ludzi. W ramach funkcjonującego mini-studia nagraniowego są tworzone filmy o charakterze edukacyjnym oraz odbywają się spotkania i wywiady z gośćmi specjalnymi o tematyce edukacyjnej, patriotycznej, historycznej, medialnej i społecznej.
