Polska młodzież spędza coraz więcej czasu przed ekranem, głównie na grach i edukacji online. Jakie są konsekwencje tego trendu dla zdrowia i rozwoju dzieci? Sprawdź, co mówią najnowsze badania z raportu Novakid!
Czas spędzany przez dzieci przed ekranami stale rośnie – w 2024 roku liczba godzin poświęcanych na rozrywkę i naukę online w Polsce jest rekordowo wysoka. Jak wpływa to na rozwój najmłodszych i jakie wyzwania stawia przed rodzicami? Poznaj najnowsze dane z raportu Novakid i opinie ekspertów. Jeszcze niedawno głównymi formami rozrywki dzieci były zabawy na świeżym powietrzu, gry planszowe i spotkania z rówieśnikami. Dziś, w dobie zaawansowanej technologii, coraz więcej dzieci spędza znaczącą ilość czasu przed ekranami – nie tylko na zabawie, ale i na edukacji. Czy rosnący czas ekranowy to znak postępu i większych możliwości edukacyjnych, czy jednak powód do niepokoju dla rodziców? Przyjrzyjmy się danym z najnowszego raportu Novakid i sprawdźmy, co mówią specjaliści.
Statystyki rosnącego czasu ekranowego
Najnowsze badania z raportu Novakid wskazują, że liczba godzin spędzanych przez dzieci przed ekranem wzrosła znacząco. W 2024 roku ponad 34% dzieci w Polsce spędza więcej niż 6 godzin tygodniowo na oglądaniu filmów, kreskówek i innych materiałów wideo – to niemal dwukrotny wzrost w porównaniu do 2022 roku. Co więcej, czas ten nie ogranicza się tylko do rozrywki. Odsetek dzieci poświęcających tyle samo czasu na naukę online wzrósł z 4% w 2022 roku do aż 33% w 2024 roku. Czas ekranowy dzieci w Polsce pochłania także gry komputerowe. Aż 53% rodziców przyznało, że ich dzieci poświęcają na gry więcej czasu, niż by sobie tego życzyli. Wynika z tego, że czas, który kiedyś poświęcany był na zabawę na świeżym powietrzu, teraz często przenosi się na cyfrowe urządzenia. Eksperci biją na alarm, ponieważ spędzanie nadmiernej ilości godzin przed ekranem, bez odpowiedniej równowagi, może mieć negatywny wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne dzieci.
Skutki długotrwałego użytkowania ekranów
Nadmierne korzystanie z ekranów może prowadzić do szeregu problemów zdrowotnych. Pierwszym z nich jest pogorszenie wzroku – długie godziny spędzane przed ekranem mogą wywoływać zmęczenie oczu i prowadzić do krótkowzroczności, co potwierdzają badania w dziedzinie medycyny dziecięcej. Kolejnym problemem jest wpływ na sen. Niebieskie światło emitowane przez ekrany zakłóca naturalne cykle snu, co u dzieci może prowadzić do trudności w zasypianiu i gorszej jakości snu.
Dodatkowo, długie godziny przed ekranem zmniejszają czas na aktywność fizyczną, co przyczynia się do wzrostu problemów z nadwagą i otyłością. Eksperci zwracają też uwagę na negatywny wpływ na zdrowie psychiczne dzieci – uzależnienie od gier komputerowych i innych cyfrowych rozrywek może prowadzić do spadku koncentracji i trudności w nawiązywaniu relacji z rówieśnikami. Co ważne, uzależnienie od ekranów, szczególnie w młodym wieku, może również utrudniać rozwój umiejętności społecznych i emocjonalnych.
Jak rodzice mogą monitorować czas ekranowy dzieci?
W miarę jak czas ekranowy dzieci wzrasta, coraz więcej rodziców w Polsce stara się monitorować, jak ich pociechy spędzają czas przed ekranem. Aż 67% rodziców stosuje różne metody kontroli – najczęściej opierają się na wzajemnych ustaleniach z dzieckiem, ale coraz częściej sięgają po aplikacje do monitorowania i ograniczania czasu ekranowego. Ponadto 13% rodziców stosuje minutniki, które pomagają w kontrolowaniu czasu przeznaczonego na gry czy rozrywkę w internecie. Odpowiednie podejście do technologii to nie tylko ograniczanie czasu – to także wybór odpowiednich treści. Coraz więcej rodziców decyduje się na wykorzystanie gier i aplikacji edukacyjnych, które pomagają dzieciom w zdobywaniu wiedzy. Eksperci zalecają, aby rodzice angażowali się w aktywność dzieci w sieci, rozmawiali z nimi o zagrożeniach oraz wyjaśniali im, dlaczego zbyt długie korzystanie z ekranów może być niekorzystne.
Coraz większy czas spędzany przez polskie dzieci przed ekranami to wyzwanie zarówno dla rodziców, jak i samych dzieci. Rozwój technologii przynosi wiele korzyści, ale stawia też pytania o wpływ nadmiernego użytkowania urządzeń na zdrowie i rozwój najmłodszych. Kluczem do bezpiecznego korzystania z technologii jest znalezienie równowagi między czasem poświęconym na naukę i rozrywkę online a tradycyjnymi formami aktywności. Dzięki świadomemu podejściu i wsparciu rodziców dzieci mogą czerpać korzyści z nowych technologii, jednocześnie chroniąc swoje zdrowie i rozwój.
/PK-P/
Fot: Freepik
—
Materiał powstał w ramach realizacji zadania „Centrum Edukacji i Mediów – Dom Edukacji Medialnej”. Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030 PROO1.
—
Dom Edukacji Medialnej (DEM) to projekt, który został sfinansowany ze środków pochodzących z budżetu państwa (Ministerstwo Edukacji i Nauki) w ramach programu pn. „Rozwój potencjału infrastrukturalnego podmiotów wspierających system oświaty i wychowania”. W Domu Edukacji Medialnej odbywają się m.in. spotkania edukacyjne z udziałem młodych ludzi. W ramach funkcjonującego mini-studia nagraniowego są tworzone filmy o charakterze edukacyjnym oraz odbywają się spotkania i wywiady z gośćmi specjalnymi o tematyce edukacyjnej, patriotycznej, historycznej, medialnej i społecznej.
